Fotki:

Daihatsu Charade Diesel
Autor: Zdzisław Podbielski
Źródło: Młody Technik 11/1983 <http://www.mt.com.pl>

W numerze 4 "MT" z br. prezentowaliśmy małolitrażowy samochód japoński
Daihatsu Charade. Obecnie przedstawiamy najnowszą jego odmianę, której
produkcja rozpoczęła się dopiero w drugim kwartale 1983 roku.
Od momentu wprowadzenia do produkcji seryjnej pierwszego samochodu o nazwie
Charade w 1977 roku, przeszedł on modernizacje - pierwszą w 1980 roku i
następną w roku bieżącym. Pierwsza modernizacja to zmiana m.in. wyglądu
zewnętrznego samochodu, przede wszystkim przedniej jego części tzw. atrapy,
włącznie ze zmianą kształtu reflektorów przednich z okrągłych na
prostokątne. Druga modernizacja była bardziej istotna. Pokazana w marcowym,
genewskim salonie samochodowym Charade wzbudziła wielkie zainteresowanie
tak potencjalnych nabywców, jak i fachowców. Był to przewidziany do
produkcji seryjnej samochód z najmniejszym na świecie silnikiem
wysokoprężnym Diesla.
Konstrukcja silnika Diesla została oparta na konstrukcji silnika
benzynowego produkowanego od 1977 roku. Trzy cylindry, wał korbowy osadzony
w czterech łożyskach głównych oraz wałek wyważający. Dla tych Czytelników,
którzy nie mieli możliwości zapoznania się z opisem samochodu Charade
zamieszczonym w nr 4 "MT" z br. podajemy, że wałek wyważający zastosowano
celem uniknięcia drgań w czasie pracy silnika o nieparzystej ilości trzech
cylindrów, aby zrównoważyć siły bezwładności mas wirujących. Wałek
wyważający znajduje się obok wału korbowego, jest od niego napędzany za
pomocą kół zębatych, ma trzy przeciwciężarki i obraca się z taką samą
prędkością obrotową jak wał korbowy, lecz w przeciwnym kierunku.
Nasuwa się pytanie, czy konstrukcja i produkcja wałka wyważającego jest
tańsza niż wprowadzenie czwartego cylindra i zrezygnowanie z tego wałka?
Nie wnikając w koszty produkcji w przypadku silnika Charade odpowiedź jest
łatwa. Usunięcie jednego cylindra zmniejszyło znacznie wymiary (długość)
silnika, zwłaszcza, że jest on ustawiony poprzecznie w samochodzie o małej
ilości miejsca w komorze silnikowej. Silnik wysokoprężny Charade ma taką
samą średnicę cylindra, skok tłoka, a zatem i pojemność skokową jak silnik
benzynowy. Mniejsza jest o 10 kW moc silnika Diesla, niższa jest także
dynamika Charade Diesel - prędkość maksymalna o 20 km/h, a intensywność
rozpędzania zmierzona na odcinku drogi od 0-400 m wynosi dla wersji
benzynowej 20 s., dla wersji z silnikiem wysokoprężnym - 23 s.
Zużycie paliwa samochodu z "dieslem" jest jednak rewelacyjnie niskie. W
czasie jazd zapoznawczych nie mieliśmy możliwości sprawdzić danych
fabrycznych, ale wytwórnia podaje, że przy V = 90 km/h samochód ten zużywa
4,0 l oleju napędowego na 100 km, w ruchu miejskim zużycie to jest wyższe
(wynosi 5,3 l/100 km). To naprawdę bardzo dobry wynik. Silnik wysokoprężny
ma masę 111 kg, jest więc cięższy od wersji benzynowej o 19 kg. Zwiększenie
masy własnej silnika wysokoprężnego wynika z konieczności stosowania m.in.
aparatury wtryskowej. Pompa wtryskowa typu Bosch, przewody wysokiego
ciśnienia, wtryskiwacze, podgrzewacze oraz zmieniona, większa głowica z
innymi komorami spalania spowodowały właśnie zwiększoną masę silnika. W
głowicy silnika wysokoprężnego Charade znajduje się dodatkowa tzw. komora
wirowa. Praca silnika wysokoprężnego polega na zasysaniu czystego powietrza
do cylindrów silnika, sprężaniu powietrza przez tłoki do wysokiego
ciśnienia. W tym momencie jest wtryskiwane do sprężonego (a więc
nagrzanego) powietrza paliwo pod dużym ciśnieniem. Paliwo miesza się z
silnie nagrzanym powietrzem, nagrzewa do temperatury samozapłonu i zapala
samoczynnie. Ze względu na występujący samozapłon paliwa, silniki
wysokoprężne są nazywane także silnikami o zapłonie samoczynnym.
Aby uzyskać właściwy przebieg spalania, komora spalania musi być
odpowiednio ukształtowana. Do wirowej komory spalania tłok wpycha powietrze
z wnętrza cylindra, gdzie zostaje ono wprawione w szybki ruch obrotowy
wskutek ukształtowania ścianek komory. Wtryskiwane paliwo gwałtownie
rozprasza się, co stwarza korzystne warunki przebiegu samozapłonu.
W silniku Charade filtr powietrza, długa rura ssąca o przekroju
prostokątnym doprowadzająca powietrze do filtru oraz niektóre inne elementy
jak: zewnętrzne obudowy elementów silników, są wykonane z tworzywa
sztucznego. Silnik wysokoprężny trudniej uruchomić niż benzynowy, dlatego
Charade Diesel ma rozrusznik nie o mocy 0,8 kW, jak wersja benzynowa, lecz
o mocy 1,4 kW. Akumulator ma zwiększoną do 65 Ah pojemność w porównaniu z
akumulatorem 45 Ah stosowanym w wersji benzynowej.
Wysokoprężny silnik wbudowano ciasno do samochodu, więc dostęp do niego
jest łatwy w zasadzie tylko od przodu: do miarki poziomu oleju, natomiast
pompa wtryskowa, wtryskiwacze, alternator i filtr oleju są zasłonięte
silnikiem - dostęp do nich jest trudny, ale elementy te nie wymagają
częstej obsługi.
Mówiliśmy na wstępie, że zaprezentowana w marcu br., w Genewie Charade
powstała w wyniku trzeciej modernizacji. Tym razem modernizacja była
najistotniejsza, zmieniła bowiem wygląd zewnętrzny pojazdu przy nieznacznym
tylko zwiększeniu wymiarów zewnętrznych. Charade jest wytwarzana w dwóch
wersjach nadwoziowych: z trzema i pięcioma drzwiami, a także w wersji z
podwyższonym dachem (od wysokości całkowitej pojazdu 1395 do 1430 mm).
Podobnie jak przy silniku, tak i w nadwoziu samochodu jest wiele elementów
z tworzywa sztucznego. Zderzak przedni przechodzący w spoiler, przednia
atrapa, zderzak tylny, listwy boczne to zewnętrzne elementy plastikowe,
natomiast we wnętrzu trudno znaleźć inny materiał niż tworzywo. Cała
przegroda czołowa, obicia wewnętrzne drzwi, boków ścian, klamki, korbki
podnoszenia szyb, pokrycia foteli, wykładzina podłogowa i wiele innych
elementów to tworzywa sztuczne. Zastosowanie na tak szeroką skalę tworzyw
sztucznych powoduje nie tylko obniżenie kosztów produkcji pojazdu, ale
także zmniejszenie jego masy własnej. Przednie fotele Charade są dobrze
ukształtowane do ciała jadących, natomiast poduszka tylnego siedzenia jest
nisko - konstruktorzy chcieli przez to uzyskać więcej miejsca na nogi dla
pasażerów jadących z tyłu. Tylne oparcie jest dzielone, obie części można
składać niezależnie. Po złożeniu oparcia tylnego uzyskuje się sporą
przestrzeń bagażową. Wkładanie bagażu w modelu 1983 roku jest znacznie
wygodniejsze. Dolna krawędź tylnych, unoszonych do góry drzwi została
opuszczona do krawędzi tylnego zderzaka. Przed ostatnią modernizacją
Charade miała dolną krawędź drzwi tylnych wyżej, nad poziomymi kloszami
lamp. Teraz klosze lamp ustawiono pionowo, a wycięcie drzwi poprowadzono
pomiędzy kloszami. Otwieranie tylnych drzwi odbywa się za pomocą kluczyka
lub cięgna umieszczonego po lewej stronie fotela kierowcy; tuż obok jest
drugie cięgno do otwierania klapki wlewu paliwa. W wersji 3-drzwiowej
samochodu jest utrudniony dostęp do tylnego siedzenia. Fotele przednie nie
odchylają się do przodu całkowicie, jest bowiem pochylane tylko oparcie
fotela.
Praca zimnego silnika jest dość głośna - zaraz po uruchomieniu słyszymy
metaliczny stukot, który cichnie po szybkim nagrzaniu się. Samochód ma
napędzane koła przednie i wydawać się może, że zwrotność pojazdu nie
powinna być duża. W przypadku Charade kierowca jest zaskoczony - samochód
jest bowiem bardzo zwrotny. Najmniejszy promień skrętu wynosi 4,4 m (gorzej
zaledwie o 10 cm niż w naszym bardzo przecież zwrotnym PF 126p).

Zdzisław Podbielski


Dane Techniczne Daihatsu Charade Diesel
Nadwozie - samonośne 3-drzwiowe, 5-miejscowe
Silnik - 4-suwowy, 3-cyl., chłodzony cieczą, umieszczony poprzecznie z
przodu, napędza koła przednie
Średnica cyl. x skok tłoka/poj, skokowa - 76 x 73 mm/993 cm3
Moc maks. - 27 kW = 36,7 KM-DIN przy 4600 obr/min.
Stopień sprężania - 21,5:1
Skrzynka przekładniowa - 5-biegowa, synchronizowana
Zawieszenie przednie - wahacze poprzeczne, kolumny teleskopowe typ Mc
Pherson, stabilizator
Zawieszenie tylne - sztywna belka prowadzona przez podwójne wahacze
wzdłużne, drążek poprzeczny Panharda, amortyzatory teleskopowe, sprężyny
śrubowe
Hamulce - dwuobwodowe, przednie tarczowe, tylne bębnowe, hamulec ręczny
działa na koła tylne
Ogumienie - o wymiarach 145SR13 lub 165/70SR13
Długość/szer./wys. pojazdu - 3550/1550/1395 lub 1430 mm
Rozstaw osi - 2320 mm
Masa własna pojazdu - 675 kg, z dachem wyższym - 680 kg
Prędkość maksymalna - 120 km/h
Zużycie paliwa - 4,0 l/100 km przy V=90 km/h