Fotki:

Zaporożec 966 B
Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 10/1968 <http://www.mt.com.pl>

Po dłuższym okresie eksperymentowania, zmianie, nadwozia i powyższemu mocy
silnika Zakłady „Kommunar" w Zaporożu nad Dnieprem budują model samochodu
„Zaporożec 966 B".
Poprzedni model „965" nie cieszył się dobrą opinią, natomiast model "966 B"
to już udany samochód. „Zaporożec" jest najmniejszym i jedynym wytwarzanym
seryjnie w ZSRR pojazdem mającym układ napędowy umieszczony z tyłu. Wygląd
zewnętrzny samochodu, szczególnie od czoła — jest przyjemny, nie
przeładowany zbędnymi upiększeniami. Z ważniejszych elementów nadwozia
powłokami dekoracyjnymi pokryte są zderza, ki oraz przednia kratka
imitująca wlot powietrza do chłodnicy, ramki obudowy świateł przednich i
świateł tylnych.
Kiedy patrzymy na samochód z boku, rzuca się w oczy wysoko ustawiona na
kołach bryła nadwozia. Może nie wygląda to elegancko, ale jest bardzo
praktyczne. „Zaporożec" ma bowiem znaczny prześwit, wynoszący aż 190 mm.
Zdolność pokonywania nierówności dróg i jazda po terenie najeżonym
przeszkodami — to wielkie zalety  „Zaporożca". Jednak wysoko zawieszany
pojazd ma również wysoko położony środek ciężkości, a co za tym idzie,
wykazuje skłonność do przechylania się nadwozia na zakrętach. Sterowanie
pojazdem jest łatwe, ale dotyczy to przede wszystkim sterowania kołem
kierownicy. Pedały przyspiesznlka, hamulca i sprzęgła ułożone są pod
różnymi kątami. Niezbyt wygodnie są umiejscowione przycisk nożny zmiany
świateł, który znajduje się pod pedałem sprzęgła, oraz przełącznik
kierunkowskazów, umieszczony na desce rozdzielczej.  Dźwignię zmiany biegów
umieszczono natomiast w wygodnym miejscu na podłodze. Biegi wchodzą płynnie
i wyraźnie.
Pozycja kierowcy i pasażerów w czasie jazdy jest wygodna. Indywidualne
przednie fotele mają regulację wzdłuż osi pojazdu oraz regulację oparcia.
Kanapa tylna o dużych rozmiarach zapewnia wygodną jazdę dla dwóch osób.
Pomimo że nadwozie jest dwudrzwiowe, dostęp do tylnej kanapy jest bardzo
wygodny (rzadko się spotyka w innych tego typu samochodach tak dobre
rozwiązanie). Przednie fotele odchylają się do przodu pod dużym kątem.
Wyposażenie wnętrza samochodu jest bardzo bogate (pamiętamy, że Z AŻ to
małolitrażowy pojazd klasy poniżej „litrówki"). Składają się na nie uchwyty
do trzymania dla pasażerów i dwa wieszaki na ubrania, umieszczone na
słupkach pomiędzy drzwiami a oknem bocznym, podiokietni-ki dla 4 osób,
oświetlenie wnętrza lampką znajdującą się na środku sufitu, dwie osłony
przeciwsłoneczne. Schowki na podręczne przedmioty znajdują się w
kieszeniach drzwi oraz w bocznych ścianach nadwozia.
Szczególną uwagę poświęcono ogrzewaniu wnętrza. W instrukcji obsługi
powiedziano, że pojazd przeznaczony jest do eksploataji w różnych warunkach
klimatycznych i odpowiada to w pełni rzeczywistości. Benzynowy grzejnik
dmucha cieple powietrze na szybę przednią dwoma otworami skierowując je na
nogi jadących z przodu ł drugą parą otworów na nogi pasażerów siedzących z
tyłu. Skuteczne jest przewietrzanie wnętrza pojazdu. Szyby w drzwiach
opuszczane są za pomocą mechanizmów korbkowych, a szybkami uchylonymi można
łatwo kierować strumień powietrza w czasie Jazdy. Do wyposażenia wozu można
zaliczyć jeszcze spryskiwacz szyby przedniej i wycieraczki o dwóch
zakresach szybkości.
Jak każdy pojazd napędzany silnikiem umieszczonym z tyłu, chłodzonym przez
powietrze, „Zaporożec" wytwarza charakterystyczny hałas w czasie jazdy.
Świst „łapanego" powietrza nie Jest jednak bardzo męczący.
Na zakończenie krótkiego opisu samochodu ZAZ 966B „Zaporożec" możemy
stwierdzić, że jest to pojazd nie ustępujący konkurentom w swojej klasie
produkowanym w Europie, jeżeli chodzi p zalety trakcyjne, natomiast pod
wieloma względami (np. wyposażenie i przestronnaść wnętrza nadwozia)
„Zaporożec przewyższa inne europejskie wozy małolitrażowe. Można mieć
jedynie zastrzeżenia, co do jakości wykończenia niektórych elementów
nadwozia.
Samochody „Zaporożec" eksportowane są do krajów Europy zachodniej.
Sprzedaje się je tam wyposażone w 1-litrowe silniki „Renault" (noszą
wówczas nazwę „Yalta"). W planach produkcyjnych zakłada się, że
modernizowana obecnie fabryka w Zaporożu będzie w 1970 roku produkowała ok.
150 tyś. samochodów małolitrażowych ZAZ.
Na bazie modelu podstawowego budowany jest uterenowiony (głównie
nad-woziowo) „Zaporożeic 969". Łazik taki nadaje się doskonale do pracy na
wsi oraz przydatny jest do celów wojskowych.

Zdzisław  Podbielski



Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... sedan, samonośne,
metalowe
Ilość miejsc ..................................... 4
Ilość drzwi ...................................... 2
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 3730 / 1535 / 1370 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 740 kg
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... /  kg
Zawieszenie przednie ............................. niezależne, drążki
skrętne, amortyzatory teleskopowe
Zawieszenie tylne ................................ niezależne, sprężyny
śrubowe, amortyzatory teleskopowe
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. bębnowe
Hamulce tyle ..................................... bębnowe, hamulec ręczny
mechaniczny na koła tylne
Ogumienie ........................................ 5,20-13"
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. M4 (II, III i IV bieg
synchronizowane)
Przełożenie przekładni głównej ................... 
Pojemność silnika ................................ 887 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ V4
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 72 x 54,5 mm
Typ silnika ...................................... 4-suwowy, chłodzony
powietrzem, umieszczony z tyłu
Stopień sprężania ................................ 6,5:1
Ilość zaworów/cyl. ............................... 
Moc/obr .......................................... 30 KM przy 4000-4200
obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy   obr/min
Paliwo ........................................... 
Prędkość max ..................................... 100 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 7,5 l/100km