Fotki:

Technika na znaczkach pocztowych - Polskie Samochody
Autor: Mgr inż. Jan Barczyk <>
Źródło: Młody Technik 3/1974 <http://www.mt.com.pl>

Duże w naszym kraju zainteresowanie motoryzacją, o której ostatnio wiele
się mówi i pisze, nie znajdowało dotychczas odbicia w planach emisyjnych
Poczty Polskiej, toteż miłym zaskoczeniem była dla filatelistów nowa, nie
zapowiadana w planach wydawniczych na rok 1973, seria znaczków pokazująca
produkowane w Polsce samochody. Seria, składająca się z sześciu znaczków,
ukazała się 28 grudnia 1973 roku i przedstawia następujące samochody
osobowe i ciężarowe:
50 gr — Jelcz-Berliet
90 gr— Jelcz 316
1 zł — Polski Fiat 126 p
1,50 zł— Polski Fiat 125p
4 zł —Nysa M-521
4,50 zł — Star 660
Znaczki zaprojektowali artyści T. Konarski i J. Wysocki. W pierwszym dniu
obiegu stosowano okolicznościowy datownik z rysunkiem Polskiego Fiata 125
p. Ukazały się też w sprzedaży trzy koperty z rysunkami różnych samochodów
wydane przez Ministerstwo Łączności.
Na znaczku przedstawiającym Polskiego Fiata 125p, w związku z ustanowieniem
rekordów czasu przejazdu na dystansie 25 000 km, 25 000 mil i 50 000 km,
umieszczono odpowiedni napis. Ten samochód zresztą już kilkakrotnie
występował w polskiej filatelistyce. We wrześniu 1972 roku, z okazji
20-lecia Fabryki Samochodów Osobowych w Warszawie, wydano kartkę pocztową,
na której znak opłaty przedstawia Polskiego Fiata 125p oglądanego z boku
oraz znak firmowy tego samochodu. Również i w tym samym roku, w grudniu, w
serii poświęconej VI Zjazdowi PZPR, zamieszczono znaczek z rysunkiem
Polskiego Fiata 125p w widoku z góry, z otwartymi drzwiami. Na tym samym
znaczku przedstawiono również symbolicznie program rozwoju zaplecza
motoryzacyjnego w Polsce, a przede wszystkim budowę wielopoziomowych
skrzyżowań, oznakowania tras itp. W tym samym roku na jednym z kasowników
stosowanych w Poznaniu z okazji tamtejszych Targów przedstawiono Rata
125p-Combi.
Pierwsze znaczki pocztowe poświęcone "motoryzacji w Polsce wydano w grudniu
1952 roku z okazji uruchomienia Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu. Na
dwóch znaczkach o jednakowym rysunku przedstawiono montaż samochodu
„Warszawa". W lutym 1953 roku wydano również dwa znaczki przedstawiające
montaż samochodu w nowo uruchomionej Fabryce Samochodów Ciężarowych w
Lublinie. Dziesięciolecie tej fabryki upamiętniono stemplem
okolicznościowym z rysunkiem samochodu ciężarowego, a z okazji XV-lecia
wydano kartkę pocztową, na której przedstawiono samochód dostawczy Żuk. W
zasadzie są jeszcze tylko dwa kasowniki, na których przedstawiono konkretne
typy samochodów, mianowicie ciężarówkę Star (z okazji XV-lecia uruchomienia
w Starachowicach produkcji pierwszych polskich samochodów ciężarowych) oraz
Nysę 51S (sanitarkę). Na wszystkich pozostałych stemplach pocztowych,
których dość dużo stosowano w Polsce z okazji rajdów i różnych imprez
motoryzacyjnych, samochody przedstawione są szkicowo i trudno rozróżnić,
jaki typ one przedstawiają.
Mówiąc o motoryzacji, należy pamiętać również o pojazdach jednośladowych,
które w naszym kraju cieszą się .znacznym powodzeniem. Otóż motocykle byty
częściej niż samochody tematem okolicznościowych datowników. W roku 1959
wydano kartkę pocztową z okazji 50-lecia Kieleckich Zakładów Metalowych,
producenta popularnych motocykli SHL. Rysunek tego motocykla przedstawiono
za-równo na znaku opłaty tej kartki, jak i na okolicznościo wym stemplu
stosowanym w Kielcach. Okazją do wydawania znaczków i użycia nowych
kasowników pocztowych były także różne rajdy, m.in. Rajd Tatrzański oraz
mistrzostwa, np. Indywidualne oraz Drużynowe Mistrzostwa Świata na Żużlu.
Chociaż więc niewiele jest znaczków z polskimi samochodami, to ogólnie
motoryzacja w Polsce może być ciekawym tematem zbioru przygotowywanego np.
na wystawę filatelistyczną, tematem przy tym ambitnym, bo dotychczas nie
opracowanym. Chętnie udzielimy młodym filatelistom porad dotyczących budowy
takiego zbioru. Listy w tej sprawie prosimy kierować pod adresem Redakcji z
dopiskiem „Filatelistyka".

Mgr inż. Jan Barczyk