Fotki:

Polski Fiat 125-P
Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 6/1968 <http://www.mt.com.pl>

Popyt w Polsce na samochody osobowe jest bardzo duży. Świadczą o tym choćby
wygórowane ceny na giełdach samochodowych. W porę wiec ruszyła produkcja
noiwego polskiego samochodu, która w roku bieżącym zamknie się liczbą 7000
sztuk. Licencyjny Polski Fiat osiąga na samochodowej giełdzie warszawskiej
ceny powyżej 250 tyś. zł, co dobitnie świadczy o zaletach tego pojazdu nie
bez racji porównywanego z takimi samochodami, jak BMW, Peugeot czy Ford
Taunus. Przy tym głównymi zaletami naszego samochodu są jego nowoczesna
konstrukcja i wysoka jakość wynikająca z najnowocześniejszej techniki
wytwarzania. Tę jakość zapewnią wszystkim elementom Polskiego Fiata
specjalnie dostosowane do ich wyrobu obrabiarki. Piszemy „zapewnią",
ponieważ w chwili przekazywania do druku 'niniejszego opisu samochód
montowany jest w Polsce z części sprowadzonych z .Włoch. Ale już obec-nie
widok hali montażowej daje wyobrażenie o wielkoseryjnej produkcji
samochodów. Przyjrzyjmy się więc, jak montowane są Polskie Fiaty.
Gotowe poszycie zewnętrzne nadwozia zostaje założone na wieszaki
transportera łańcuchowego, żeby rozpocząć długą wędrówkę od przejścia
przez, zabiegi zabezpieczenia antykorozyjnego. W procesie technologicznym
zabezpieczenia antykorozyjnego nadwozie poddawane jest kilku kąpielom,
których celem jest dokładne pokrycie stalowych blach poszycia powłokami
antykorozyjnymi i lakierem. Po wyjściu z komór lakierniczych i osuszających
nadwozie przeniesione zostaje na drugi ciąg transportera łańcuchowego. Na
tym ciągu dokonywane są już kolejne operacje montażowe. W zależności od
rozmieszczenia elementów konstrukcyjnych samochodu, nadwozie unoszone jest
przez transporter do góry lub opuszczane do dołu tak, by zapewnić
pracownikom najwygodniejszy dostęp do miejsc nadwozia, w których montowane
są odpowiednile elementy.
Najpierw kompletowane jest samo nadwozie, które otrzymuje drzwi, szyby,
listwy ozdobne, wyposażone zostaje w instalację elektryczną. Następnie
transporter wspina się do góry, podsuwane są wózki z zespołami układu
napędowego i układu jezdnego. Jeszcze raz transporter obniża się, aby
umożliwić przeprowadzenie prac tapicerskich i wykończeniowych.
Ostatnim zabiegiem montażowym jest założenie kół i od tej chwili samochód
uwolniony zostaje z transportera, o własnych siłach przejeżdża na
stanowiska regulacyjne i kontrolne. Na stanowiskach tych dokonuje się
ustawienia świateł i regulacji układu kierowniczego.
Następnie samochód przejeżdża dalej. Tylnymi kołami zostaje ustawiony na
walcach hamował podwoziowej, na których odbywa się pozorowana jazda
kontrolna, mająca na celu sprawdzenie pracy układu napędowego.
Wzdłuż całej taśmy montażowej ustawione są punnky kontrolne. Dzięki nim nie
ma mowy o niedokładności montażu. Każdą usterkę natychmiast wychwytują
dokładne urządzenia kontrolujące.
Jak wszystkie niemal wytwórnie samochodów na świecie i FSO nie będzie
wytwarzała wszystkich akcesordi do samochodu — będzie produkowała samochód
w szeroko pojętej kooperacji z wyspecjalizowanymi zakładami. Na potrzeby
FSO uruchamia się np. produkcję amortyzatorów wg licencji światowej sławy
firmy „Armstrong" w Krośnie, kielecka „Iskra" będzie produkowała świece
zapłonowe wg licencji firmy „Smith Industrie". Pompy wodne i olejowe
dostarczać będą specjalizujące się w ich wyrobie ZSM w Praszce. Długa jest
lista kooperantów FSO, którzy starają się dotrzymać kroku zakładowi
wytwarzającemu produkt finalny. Tym właśnie należy tłumaczyć kupowanie
licencji na niektóre zespoły, tym bardziej że zespoły wytwarzane wg
zagranicznych licencji będą przeznaczone dla wszystkich polskich pojazdów.
Na tegorocznych wiosennych Targach Lipskich Polska wystawiła dwa samochody
Fiat 125 P. Zainteresowanie Polskimi Fiatami było wielkie. Nie dziwimy się,
przecież licencyjny Polski Fiat jest pojazdem opracowanym specjalnie dla
Polski w przeciwieństwie do licencyjnych samochodów Renault R8, R16, Fiat
850 i innych zakupionych przez Bułgarię, Rumunię, Jugosławię, które nie
różnią się od produkowanych modeli w krajach licencjodawcy.
Fiat 125 P jest jakby „złożony" z trzech włoskich samochodów: Fiata
1300/1500, Fiata 124 i Fiata 125 i, jak twierdzą niektórzy, skupia w sobie
najkorzystniejsze cechy wymienionych pojazdów.
Wyglądem zewnętrznym Polski Fiat przypomina Fiata 125, ma identyczny
rozstaw osi, identyczny zwis tylny oraz wspólną z Fiatem 125 i 124 część
środkową nadwozia — „kabinę pasażerską". Uważni obserwatorzy znajdą wiele
jeszcze cech wspólnych z Fiatem 125, jak zderzaki przednie i tylne, zespół
świateł tylnych łącznie ze światłem biegu wstecznego, rozmieszczenie
świateł przednich i inne.
Wnętrze nadwozia jest przestronne, bogato oszklone, ma wygodne fotele
wykonane ze sztucznej skóry. Przednie dzielone fotele mają regulację
wzdłużną, regulację oparcia oraz pozwalają się rozkładać tworząc z kanapą
tylną miejsce do spania. Podłokietniki, uchwyty do trzymania się ręką nad
głową, dźwignie do opuszczania szyb, znajdują się we właściwym miejscu, tam
gdzie odruchowo sięgnie jadący.
Urządzenia sterujące, przełączniki i wskaźniki nie sprawiają kłopotu nawet
kierowcy siadającemu po raz pierwszy za kierownicą tego samochodu. Uwagę
zwraca i chyba jednak wymaga przyzwyczajenia się aż osiem lampek
kontrolnych na tablicy rozdzielczej: ciśnienia oleju, rezerwy paliwa,
włączenia świateł pozycyjnych, zaciągniętego hamulca ręcznego, ładowania
akumulatora, włączenia ssania, włączenia reflektorów, włączenia
kierunkowskazów.
Z ciekawszych urządzeń, w jakie wyposażony jest Fiat 125 P, warto wymienić:
przycisk nożny spryskiwacza i wycieraczek przedniej szyby, poziomą strzałkę
szybkościomierza, licznik kilometrów dziennego przebiegu, lusterko wsteczne
z dźwignią do ustawiania przeciw oślepieniu, oświetlenie wnętrza trzema
lampkami.
Na wygodę jazdy Polskim Fiatem ma wpływ cicha praca zespołu napędowego. W
czasie jazdy silnik pracuje naprawdę cicho, natomiast szybko obracające się
małe koła wytwarzają słyszalne dudnienie.
Silnik, układ przeniesienia napędu, zawieszenie i inne elementy „podwozia"
pochodzą z Fiata 1300/1500, który to samochód przedstawiliśmy Czytelnikom w
numerze 12/1966 r. „MT".
Na zakończenie jeszcze tylko parę słów na temat osiągnięć trakcyjnych
samochodu. Fiat 125 P z silnikiem 1300 cm3 rozpędza się od O do 80 km/h w
12,8 s, zużycie paliwa przy szybkościach 80—100 km/h wynosi 9—10 1/100 km.
Tarczowe hamulce na 4 koła zapewniają pojazowi bardzo krótkie
drogi hamowania — z szybkości 80 km/h samochód zatrzymuje się po 33
metrach, a z V = 100 km/h po 57 metrach. Polskim Fiatem 125 P możemy
jeździć szybko, ale po dobrych drogach, ze względu na dużo mniejszy
prześwit, niż ma „uterenowiona" „Warszawa".

Zdzisław Podbielski


---------------------------------------------------
Dane techniczne dotyczą modelu z silnieiem 1300 cm3)
---------------------------------------------------



Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... sedan, samonośne,
metalowe
Ilość miejsc ..................................... 5
Ilość drzwi ...................................... 4
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 930 kg (gotowego do
jazdy 970 kg)
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... /  kg
Zawieszenie przednie ............................. niezalezne na wahaczach
poprzecznych, sprężynach śrubowych, amortyzatory teleskopowe
Zawieszenie tylne ................................ oś sztywna zawieszona na
resorach piórowychm amortyzatory teleskopowe
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. tarczowe
Hamulce tyle ..................................... tarczowe
Ogumienie ........................................ 5,60S-13"
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. M4 (synchronizowana),
dźwignia sterowania przy kierownicy
Przełożenie przekładni głównej ................... 
Pojemność silnika ................................ 1295 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ R4
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 72 x 79,5 mm
Typ silnika ...................................... gaźnikowy, 4-suwowy,
górnozaworowy, chłodzony cieczą
Stopień sprężania ................................ 9:1
Ilość zaworów/cyl. ............................... 
Moc/obr .......................................... 60 KM przy 5200 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy   obr/min
Paliwo ........................................... 
Prędkość max ..................................... 140 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 10 l/100km