Autor: Zdzisław Podbielski
Źródło: Młody Technik 1/1981 <http://www.mt.com.pl>
Na światowej liście producentów samochodów osobowych pierwsze miejsce mają
St. Zjednoczone, drugie od kilku lat zajmuje Japonia. Pomimo wielkiej
liczby produkowanych w Kraju Wschodzącego Słońca samochodów (około 6 mln
rocznie) rzadko spotykaliśmy na naszych drogach samochody japońskie.
W 1980 roku sprowadzono do Polski pewną liczbę samochodów japońskich Mazda
323 i Toyota Corolla, które są sprzedawane w tzw. "eksporcie wewnętrznym".
Pierwszy z tych samochodów już został przedstawiony w naszym dziale.
Toyota Motor Co. jest jedną z największych samochodowych wytwórni świata i
produkuje rocznie ponad 2 miliony samochodów osobowych. Różnorodność
budowanych wozów jest bardzo duża, od modelu Starlet z litrowym silnikiem
aż do modelu Century z ośmiocylindrowym, widlastym silnikiem o pojemności
3376 cm3. Corolla jest drugim po Starlet co do wielkości samochodem firmy
Toyota. Model ten wyposaża się w dwa podstawowe źródła napędu o pojemności
skokowej 1290 cm3 i 1588 cm3, z tym, że silnik o większej pojemności
budowany jest w trzech wersjach, o mocy: 75, 86 i 108 KM. Różną moc
osiągnięto przez zróżnicowanie stopnia sprężania i prędkości obrotowej
silników.
Samochody sprowadzone do Polski mają silniki oznaczone symbolem 4K, o
pojemności skokowej 1300 cm3 i mocy 60 KM, mierzonej według niemieckiej
normy (DIN). Konstrukcja silnika nie uległa zmianom przez wiele lat i
stosowana była w poprzednich modelach samochodów Toyota Corolla. Cztery
cylindry w układzie rzędowym są napełniane i opróżniane przez górnozaworowy
rozrząd z wałkiem rozrządu umieszczonym w kadłubie silnika. Zasilanie
silnika odbywa się gaźnikiem, mającym dwie komory pływakowe, podobnie jak
gaźnik Polskiego Fiata 125p. Cały silnik pochylony jest pod niewielkim
kątem w lewo (patrząc w kierunku jazdy samochodu). Podziwiać można
rozmieszczenie elementów osprzętu silnika. Użytkownik ma bardzo ułatwione
zadanie, gdy chce skontrolować poziom oleju w silniku, wymienić świecę
zapłonową lub wymienić filtr oleju. Bardzo łatwy jest również dostęp do
aparatu zapłonowego i cewki. W przedziale silnika nie ma zagęszczonej
plątaniny rozmaitych przewodów. Pokrywę (maskę) silnika otwiera się w
kierunku tyłu samochodu. Takie rozwiązanie obecnie jest najczęściej
stosowane, chociaż jeszcze do niedawna panowała tendencja do umieszczania
zawiasów maski z przodu samochodu. Otwieranie maski do przodu argumentowali
konstruktorzy względami bezpieczeństwa - nawet gdy kierowca zapomni zamknąć
maskę, to nie otworzy się ona w czasie jazdy, nie zostanie wyrwana pędem
powietrza. Słuszność tej teorii przyznawano przez wiele lat, dopóki nie
podważyły jej badania nad bezpiecznym samochodem, prowadzone m. in. przez
szwedzką firmę Volvo Wyniki badań wskazały na inne niebezpieczeństwo - w
czasie czołowego zderzenia maska otwierana do przodu tak może się
odkształcić, że wejdzie przez szybę przednią do przedziału osobowe go
nadwozia, bezpośrednio zagrażając jadącym. Okazało się także, że do
poszczególnych elementów silnika odpowiednio dobrze rozmieszczonych, jak
właśnie w Corolli, łatwiejszy jest dostęp przy masce otwierającej się do
tyłu. czyli zawieszonej na zawiasach przy szybie przedniej.
Elementy silnika są w Corolli nie tylko łatwo dostępne, ale j bezpiecznie
rozmieszczone. W najbardziej narażonej na uszkodzenia strefie przedniej
znajduje się belka poprzeczna, do której m.in. mocowany jest zamek maski
silnika, dalej w kierunku do tyłu pojazdu znajduje się chłodnica i dopiero
silnik. Zasługuje na uwagę bezpieczne usytuowanie pompy hamulcowej i
zbiorniczka płynu hamulcowego w prawym tylnym narożniku komory silnika, za
wnęką błotnika i przy ścianie oddzielającej komorę silnika od pasażerskiego
przedziału nadwozia.
Jeszcze kilka stów o czynnościach obsługowych pojazdu. Corolla nie ma
tradycyjnych punktów smarowania podwozia. Instrukcja fabryczna zaleca co 40
tysięcy km przebiegu lub co 2 lata eksploatacji samochodu smarowanie
przegubów, łożysk kół i przedniego zawieszenia. W tym samym okresie
eksploatacji należy wymienić olej w skrzyni biegów i przekładni głównej.
Wymiana oleju w silniku zalecana jest, zależnie od klasy stosowanego oleju,
co 10 lub co 5 tysięcy przejechanych kilometrów lub co 6 i 3 miesiące
eksploatacji. Wydaje się, że ten drugi warunek - częstotliwość wymiany
oleju liczona w miesiącach - jest zbyt asekuracyjny. Za to instrukcja
obsługi dopuszcza czyszczenie wkładu filtru powietrza, zalecając zabrudzone
ścianki papierowego wkładu przedmuchać sprężonym powietrzem.
Zamykamy maskę silnika i przechodzimy do pomieszczenia osobowego. Przednie
drzwi po obu stronach nadwozia zamykane są na zewnątrz jednym kluczykiem.
Ten sam uniwersalny kluczyk służy również do włączania zapłonu, otwarcia
bagażnika oraz pokrywy wlewu paliwa. Fotele przednie są bardzo wygodne,
zarówno poduszka, jak i oparcie dobrze dopasowane do figury człowieka.
Regulacja foteli przednich dobra, można zarówno przesuwać je wzdłuż
nadwozia, jak i pochylać oparcia aż do pozycji leżącej. Poza tym przednie
fotele wyposażono w zagłówki, które chronią kręgi szyjne jadących w razie
najechania na samochód od tyłu. Wysokość uniesienia zagłówków można
regulować przez zwolnienie przycisku w miejscu mocowania zagłówka do
oparcia fotela. Znacznie mniej wygodna jest tylna kanapa z płaskim
oparciem. Przy przednich i tylnych siedzeniach zamontowano pasy
bezpieczeństwa. Z przodu są to pasy bezwładnościowe. Działanie tych pasów
umożliwia swobodne poruszanie się zapiętego pasami człowieka, gdy wychyla
się on powoli, natomiast nagle wychylenie się człowieka do przodu powoduje
zablokowanie pasa i przytrzymanie ciała. Zaletą bezwładnościowych pasów
bezpieczeństwa jest samoczynna, automatyczna regulacja długości pasa,
odpowiednio do budowy ciała użytkownika i pozycji siedzenia. Wygodna
pozycja kierowcy wynika z kształtu fotela. Jednak kierowca o niskim
wzroście, a tacy są przecież Japończycy, ma trudności z ustawieniem fotela
tak, aby trzymać kierownicę z lekko ugiętymi ramionami, gdyż wtedy nie może
wcisnąć do końca pedału sprzęgła - nogi są zbyt daleko odsunięte od
pedałów.
Sterowanie pedałami nie wymaga użycia dużej siły. Pedał hamulca jest bardzo
czuły, lekkie naciśnięcie padału powoduje skuteczne hamowanie. Wynika to z
pracy urządzenia wspomagającego hamulce i skuteczności działania
mechanizmów hamulców tarczowych przy kołach przednich. Koło kierownicy
ustawiono pod dobrym kątem, do obracania kołem trzeba przyłożyć trochę siły
tak, że kierowca dobrze wyczuwa zachowanie się wozu w ruchu.
Deska rozdzielcza wyposażona jest w potrzebne wskaźniki i ma regulowaną
intensywność oświetlenia. Dobiegający do wnętrza pomieszczenia
pasażerskiego hałas silnika pracującego na wolnych obrotach nie jest duży.
Widoczne są natomiast drgania dźwigni zmiany biegów. Krótka dźwignia zmiany
biegów, ustawiona na wysokim tunelu stanowiącym obudowę skrzyni biegów,
wyraźnie wybiera poszczególne biegi, słychać pracę zatrzasków mechanizmu
sterującego biegami. Po obu stronach kolumny kierownicy zamontowano
pojedyncze przełączniki dźwigniowe. Prawa dźwigienka służy do włączania
wycieraczek szyb i spryskiwacza. Są dwa zakresy prędkości pracy
wycieraczek. Lewą dźwigienka włącza się światła reflektorów, sygnał
świetlny oraz kierunkowskazy. Uruchamiana w płaszczyźnie poziomej dźwignia
lewa włącza oświetlenie zewnętrzne samochodu oraz sygnał świetlny (błysk
światłami), natomiast w płaszczyźnie pionowej włączane są kierunkowskazy.
Poprzednie modele Toyoty Corolli miały oś tylną zawieszoną za pomocą
wzdłużnych resorów piórowych. Takie zawieszenie jest stosowane jako jedna z
dwóch wersji także w nowym samochodzie, obok zawieszania za pomocą sprężyn
śrubowych i drążków reakcyjnych. To ostatnie zawieszenie mają wozy
sprowadzane do Polski. Nowe zawieszenie tylnej osi znacznie zmniejszyło
tendencję do nadsterowności samochodu, wykazywanej bardzo wyraźnie przez
Corollę zawieszoną z tyłu na wzdłużnych resorach piórowych. Nie znaczy to
jednak, że nowa Corolla pozbawiona została wspomnianej wady.
Dwa prostokątne reflektory, o wymiarach zbliżonych do reflektorów naszego
małego Polskiego Fiata 126p, nie zapewniają dobrego oświetlenia drogi,
szczególnie w czasie jazdy z większymi prędkościami.
W porównaniu z poprzednim modelem Corolli o "ciężkiej" sylwetce nadwozia,
nowy samochód model 1980 ma nowoczesną sylwetkę z nisko pochyloną maską
silnika i wznoszącą się do tyłu linią nadwozia. Przy takim zarysie bocznym
górna krawędź bagażnika przebiega wysoko i dlatego bagażnik jest głęboki.
Pojemność bagażnika zmniejszona jest jednak przez leżące płasko w
wytłoczeniu podłogi koło zapasowe, a także osłonami zawieszenia kół
jezdnych oraz rurą wlewu paliwa, która znajduje się z prawej strony w
bagażniku. Podnośnik i komplet narzędzi kierowcy umieszczono z lewej strony
bagażnika we wnęce błotnika.
Toyota Corolla to samochód solidny, dokładnie zmontowany. O trwałości tego
modelu pojazdu trudno jeszcze mówić, gdyż wozy te w liczbie około 1000
sztuk znalazły się na rynku w Polsce dopiero w 1980 roku.
Zdzisław Podbielski
Dane techniczne samochodu Toyota Corolla
Nadwozie samonośne, 4-drzwiowe, 5-miejscowe.
Silnik 4-suw., 4-cylindrowy rzędowy, chłodzony cieczą, umieszczony z
przodu, napędza koła tylne.
Średnica cyl. x skok tłoka/poj. skokowa - 75x73,0 mm/1290 cm3.
Moc maks. 44 kW (60 KM - DIN) przy 5600 obr./min.
Stopień sprężania 9:1.
Skrzynka przekładniowa 4 biegowa, synchronizowana.
Zawieszenie przednie: kolumny teleskopowe typu Mc Pherson, stabilizator.
Zawieszenie tylne: oś sztywna prowadzona przez 4 drążki wzdłużne sprężyny
śrubowe, amortyzatory teleskopowe, poprzeczny drążek ustalający.
Hamulce dwuobwodowe ze wspomaganiem, przednie tarczowe, tylne bębnowe,
hamulec ręczny mechaniczny na koła tylne.
Ogumienie o wymiarach 155SR13.
Długość/szer./wys. pojazdu - 406/161/139,5 cm.
Rozstaw osi - 240 cm
Masa własna pojazdu - 875 kg.
Prędkość maksymalna - 145 km/h.
Zużycie paliwa-9,5 l/100 km przy V = 110 km/h.