Fotki:

Seat 133
Autor: Zdzisław Podbielski
Źródło: Młody Technik 5/1979 <http://www.mt.com.pl>

Wśród 150 przedstawionych już w naszym dziale samochodów nie było wozu
hiszpańskiego. Samochody w Hiszpanii są bowiem produkowane według
zagranicznych licencji i różnią się od licencyjnych wzorców tylko
nielicznymi rozwiązaniami. 

Największą hiszpańską fabryką samochodów jest SEAT, czyli Sociedad Espańola
de Automóviles de Turismo. Fabryka zbudowanana została w Barcelonie, na
podstawie licencji zakupionej u włoskiego Fiata. Podobnie jak w
jugosłowiańskiej Ćrvenej Zastavie podstawowym modelem samochodu SEAT był
początkowo mały Fiat 600. Obecnie fabryka nie produkuje tych pojazdów,
zastąpiły je nowocześniejsze, jak np. Fiat 127; Fiat 128-3P, Fiat 131 i
132. Konstruktorzy z SEAT są jednak niespokojni i dążą do modernizacji
licencyjnych wzorców. Zaczęło się od zmian niewielkich, choć oryginalnych.
Powstała np. czterodrzwiowa wersja Fiata 600 z powiększonym rozstawem osi,
czterodrzwiowa wersja Fiata 850 i czterodrzwiowa wersja Fiata 127. 

W 1974 r. Hiszpanie zaprezentowali najbardziej zmodernizowanego Fiata, 

złożonego z modeli: 850,127,126. Była to już nie tyle modernizacja
istniejącego włoskiego samochodu, ile nowa konstrukcja z wykorzystaniem
elementów trzech wymienionych modeli. Pojazd nazwano SEAT-133, a Włosi
zaakceptowali konstrukcję, a nawet na niektórych rynkach zbytu, np. w
Anglii, użyczyli jej swojego znaku Fiat z uzupełnieniem: „costruzione
SEAT". 

Założeniem konstruktorów hiszpańskich było opracowanie taniego w zakupie i
w eksploatacji pojazdu, a przy tym rodzinnego, którym mogą jechać wygodnie
cztery osoby dorosłe ze sporym bagażem. Uzyskano ten cel wykorzystawszy
podwozie i silnik samochodu Fiat 850, a nadwozie zbudowano z elementów
również Fiata 127 i 126. 

Zawieszenie przednie i tylne, wraz z kołami jezdnymi SEAT-a 133, pochodzi z
Fiata 850, podobnie zresztą jak cały układ napędowy. Przypomnijmy może, że
silnik jest rzędowy, ustawiony wzdłuż pojazdu nad osią tylną. Wał korbowy
osadzony jest w bloku, w 3 łożyskach, a wałek rozrządu znajduje się również
w bloku (obok wału korbowego) i napę- 

dzany jest od wału korbowego łańcuchem. Po prawej stronie silnika (jeśli
patrzymy od tyłu wozu na silnik) zamocowano dużych rozmiarów wentylator
obudowany kołową osłoną, a za nim znajduje się chłodnica wypełniona płynem
niezamarzającym. Silnik, jak i cały układ przeniesienia napędu, to udana
konstrukcja. Najczęściej wymieniane są takie zalety silnika, jak: duża
elastyczność, płynna praca przy zmianie obrotów, szybkie osiąganie
właściwej temperatury pracy oraz łatwy rozruch. Skrzynia biegów jest dobrze
synchroni-zowana na wszystkich przełożeniach do jazdy w przód za pomocą
synchroniza-torów typu Porsche. 

Do silnika Fiata 850 można było dostać się po podniesieniu do góry wąskiej
pokrywy. W samochodzie SEAT-133 dostęp do silnika jest lepszy, gdyż pokrywa
jest nieco szersza, ale mimo to otwiera się zaledwie polowa tego, co np. w
naszym „maluchu" 126p. Tylna część nadwozia SEAT-a 133 bardzo przypomina tę
samą partię nadwozia Fiata 126p. Podobnie ukształtowana jest ściana tylna w
dwóch płaszczyznach ustawionych do siebie pod kątem Duże 
  

jest okno tylne, pokrywa silnika ma pionowe wycięcia wlotu powietrza (lecz
wykonane w dwóch rzędach, nie zaś w jednym, jak w F126), a zespolone lampy
tylne są identyczne jak w Fiacie 126p. Bardzo podobna do Fiata 126 jest
przednia część nadwozia SEAT-a 133, a ściślej - ściana czołowa, w której
wbudowane są identyczne reflektory i lampy kierunkowskazów. W rzucie
bocznym nadwozie hiszpańskiego wozu przypomina Fiata 127 choć nosi cechy
Fiata 850. Na przykład drzwi są szersze niż w Fiacie 127 i łatwiej można
wejść do samochodu, by zająć tylne miejsce. Duża powierzchnia przeszklona
samochodu SEAT-133 zapewnia dobrą widoczność. Z miejsca kierowcy
widzialność do tyłu jest na pewno lepsza niż w Fiacie 850 i Fiacie 127. 

Wnętrze samochodu jest dostatecznie duże, aby można było przewozić 4 osoby.
Trochę już jednak trąci myszką! Deska rozdzielcza z poziomym układem
wskaźników i poszycie wewnętrzne drzwi - to elementy konstrukcji samochodu
Fiat 850, pochodzące przecież z połowy lat sześćdziesiątych. Nadwozie jest
jednak nowocześnie rozwiązane pod względem wymagań bezpieczeństwa. Ma tzw.
stopniowaną sztywność ze wzmocnieniami części środkowej, łącznie z belkami
usztywniającymi drzwi. W samochodzie zastosowano bezprze-ciągową wentylację
wnętrza z wysysaniem powietrza przez otwory w tylnych słupkach dachu. Razi
natomiast pozostawienie wlewu paliwa w komorze silnikowej. Wprawdzie wlew
znajduje się w korytku zabezpieczającym przed wyciekaniem paliwa na silnik
w czasie tankowania, ale mimo wszystko nie jest to bezpieczne rozwiązanie. 

Bagażnik znajduje się z przodu samochodu i przykryty jest sztywną pokrywą,
nie zachodzącą jak w Fiacie 126 na boki nadwozia. Koło zapasowe, podobnie 

jak w naszym „maluchu", umieszczono w bagażniku pionowo przy ścianie
czołowej samochodu. Miejsce na akumulator i pompę hamulcową znaleziono w
środku dna bagażnika i przykryto te elementy pokrywą. Pojemność bagażnika
wynosi 180 dm3. 

SEAT-133 ma bardzo niekorzystny rozkład obciążeń na osie: 37,5% na przód i
62,5% na tył. Wynika to stąd, że silnik i układ napędowy zamontowany jest z
tyłu. Przeciążenie osi tylnej jest przyczyną nadsterownej charakterystyki
prowadzenia pojazdu (skłonności do "zarzucania" tyłem). 

Dynamika pojazdu nie jest duża, SEAT-133 pod tym względem ustępuje wielu
pojazdom swojej klasy. Wyposażony w silnik o mocy 27,2 kW, rozpędza się do
prędkości 100 km/h w ciągu 32,3 s. Ale przecież konstruktorzy nie chcieli
budować dynamicznego samochodu, lecz ekonomiczny w eksploatacji. 

SEAT-133 jest do nabycia w trzech wersjach silnikowych o mocy 25 kW (34
KM-DIN), 27,2 kW (37 KM-DIN)oraz jako model Especial z silnikiem o mocy
32,4 kW (44 KM-DIN). 

Zdzisław Podbielski 

Dane techniczne samochodu SEAT-133 
- Nadwozie samonośne, 2-drzwiowe, 4-miejscowe. 
- Silnik 4-suw., 4-cyl. chłodzony cieczą, umieszczony z tyłu, napędza koła
tylne. 
- Średnica cyl. x skok tłoka /poj. skokowa - 65 x 63,5 mm/843 cm3. 
- Moc maks. - 27,2 kW (37 KM-DIN) przy 5000 obr./min. 
- Stopień sprężania 9:1. 
- Skrzynka przekładniowa 4-biegowa całk. synchronizowana. 
- Zawieszenie przednie: poprzeczny resor piórowy, wahacza poprzeczne,
amortyzatory teleskopowe, stabilizator. 
- Zawieszenie tylne: wahacze trójkątne wzdłużne, sprężyny śrubowe,
amortyzatory teleskopowe, stabilizator. 
- Hamulce dwuobwodowe, przednie i tylne bębnowe, hamulec ręczny mechaniczny
działa na koła tylne. 
- Ogumienie o wymiarach 5,50-12. 
- Długość /szer./ wys. pojazdu - 345/142/133 cm. 
- Rozstaw osi - 202,5 cm. 
- Masa własna pojazdu - 690 kg. 
- Prędkość maks. 125 km/h. 
- Zużycie paliwa - 7 dm3/100 km.