Fotki:

Tarpan 233
Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 9/1973 <http://www.mt.com.pl>

Samochód osobowo-towarowy "Tarpan" - opracowano w rzadko spotykanym tempie.
Od pierwszych rysunków konstrukcyjnych do wykonania prototypu upłynęło
zaledwie kilka miesięcy .
Po raz pierwszy „Tarpana", jeszcze pod nazwą roboczą „Warta 2", pokazano w
ub. roku na wystawie rolniczej zorganizowanej z okazji Centralnych Dożynek
w Bydgoszczy. Do końca ub. roku Zakłady w Antoninku k. Poznania wykonały
serię informacyjną 25 sztuk samochodów W roku bieżącym wykonanych zostanie
co najmniej 250 „Tarpanów", a przewidywana produkcja ma wynosić 10 tyś.
samochodów rocznie.
Samochód „Tarpan" w założeniach konstrukcyjnych przeznaczony jest do użytku
rolników. Szczególną jego cechą jest możliwość szybkiej zmiany funkcji
użytkowej — z samochodu osobowego, „Tarpana" zmieniamy w ciągu jednej
minuty w mały samochód ciężarowy, i odwrotnie.
Możliwość zmiany funkcji użytkowej samochodu wynika z konstrukcji tylnej
ściany, oddzielającej cześć pasażerską od części skrzyniowej nadwozia
pojazdu Po zwolnieniu dwóch dźwigni w górnej i dolnej części ściany tylnej,
przesuwamy ją albo do przodu albo do tyłu samochodu.
W wersji osobowej „Tarpan" ma 6 miejsc, a na zmniejszonej do 140 cm
długości skrzyni ładunkowej można przewozić jeszcze 350 kg ładunku.
Wersja towarowa ma długość skrzyni 200 cm i ładowność 575 kg (w przypadku,
gdy w kabinie jadą 3 osoby).
Pierwszy rząd siedzeń w kabinie kierowcy, to 3 indywidualne fotele z
możliwością regulacji ustawienia fotela kierowcy wzdłuż nadwozia. Ponieważ
samochód jest 2-drzwiowy, przednie fotele odchylane są do przodu. Kąt
pochylania tych foteli jest jednak zbyt mały, szczególnie fotel kierowcy,
co w połączeniu z wysoko umieszczoną podłogą kabiny nie stwarza wygodnych
warunków wsiadania do samochodu.
Tylne siedzenie jest jednolite Na tylnym miejscu trzech pasażerów może
siedzieć zupełnie luźno, lecz długie podróże (ok 100 km) są męczące, z
powodu niewygodnego pod kątem prostym, pochylenia oparcia względem poduszki
tylnego siedzenia. Wszystkie siedzenia samochodu są wyłożone przewiewnym,
przeplatanym skajem.
Poważną wadą kabiny "Tarpana" jest niedostateczne jej przewietrzanie, małe
bowiem otwory wentylacyjne w desce rozdzielczej i uchylne „fletnerki" w
drzwiach to naprawdę za mało. Potrzebne są, jeśli nie opuszczane, to
przesuwane szyby w drzwiach.
Pozycja kierowcy jest wygodna. Prowadąc „Tarpana" odnosi się wrażenie, że
prowadzimy dużo większy, "potężniejszy" samochód.
Dynamika samochodu wyposażonego w dolnozaworowy silnik typu M-20 „Warszawa"
jest zupełnie wystarczająca dla tego typu pojazdu. Przewiduje się
stosowanie górnozaworowego silnika S-21 o mocy 70 KM.
Samochód nadaje się do jazdy w mieście, do pokonywania długich odcinków
drogi ze stałą prędkością ok. 80 km/h, a także do jazdy w złych warunkach
drogowych Jazdę w terenie ułatwia „Tarpanowi" m.in. wysokie zawieszenie,
szerokie ogumienie kół, jak również mocna konstrukcja całego pojazdu.
Zakłady w Antoninku zapowiadają jeszcze lepsze dostosowanie samochodu do
jazdy w terenie przez wprowadzenie blokady mechanizmu różnicowego, a także
przez wyprowadzenie napędu również na przednią oś.
Opracowanie konstrukcyjne i wykonanie „Tarpana" w tak krótkim czasie było
możliwe dzięki zastosowaniu do jego budowy wielu elementów z
samochodów „Warszawa" i „Żuk", takich, np. jak silnik, sprzęgło, skrzynia
biegów, wal napędowy, most tylny, zawieszenie kot, elementy ramy i wiele
innych.
Uruchomienie produkcji „Tarpanów" w Poznaniu zaspokaja ambicje przodującego
rolniczego regionu kraju. Wielkopolskie Zakłady Naprawy Samochodów w
An-loninku noszą obecnie nazwę: Zakład Samochodów Rolniczych i należą
organizacyjnie do FSC w Lublinie. Dlatego w naszej winietce znalazł się
znaczek lubelskiej fabryki.

Zdzisław Podbielski



Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... osoboweo-towarowe, ze
skrzyniąładunkową mocowaną do ramy nośnej
Ilość miejsc ..................................... 3
Ilość drzwi ...................................... 2
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 4322 / 1750 / 1840 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 1300 kg
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ 575 kg (+ 3 osoby)
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... /  kg
Zawieszenie przednie ............................. wahacze poprzeczne,
sprężyny śrubowe, amortyzatory teleskopowe
Zawieszenie tylne ................................ wzdłuzne resory piórowem
amortyzatory dźwigniowe
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. bębnowe
Hamulce tyle ..................................... bębnowe, hamulec ręczny
mechaniczny na koła tylne
Ogumienie ........................................ 7,3-15"
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. M3 (synchronizowana)
Przełożenie przekładni głównej ................... 
Pojemność silnika ................................ 2120 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ R4
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 82 x 100 mm
Typ silnika ...................................... M-20, 4-suwowy,
chłodzony cieczą, umieszczony z przodu
Stopień sprężania ................................ 6,8:1
Ilość zaworów/cyl. ............................... 
Moc/obr .......................................... 50 KM przy 3600 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy   obr/min
Paliwo ........................................... 
Prędkość max ..................................... 100 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 12,5-13,5 l/100km