Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 12/1970 <http://www.mt.com.pl>
Siedziba firmy samochodowej Pomiąć znajduje się w miejscowości położonej w
stanie Michigan (Stany Zjednoczone) o tej samej nazwie, wywodzącej się od
nazwiska wodza Indian jednego ze szczepów północnoamerykańskich, przywódcy
powstania przeciw Anglikom w tatach 1763—66. Głowa Indianina jest znakiem
firmowym wytwórni.
Od 1909 r. fabryka Pontiac należy do największego obecnie na świecie
koncernu samochodowego General Motors. Ilość modeli samochodów
produkowanych przez koncern GM jest bardzo duża, sam Pontiac produkuje aż
12 podstawowych modeli samochodów. Bonneyille razem z Cataliną i
Executive-tworzą jedną grupę o podobnej sylwetce nadwozia i podobnej
konstrukcji silnika.
Samochody Pontiac są typowymi przedstawicielami dużych amerykańskich wozów,
nazywanych u nas „krążownikami szos" i wzbudzających zawsze mieszane
uczucia. Gdy je oglądamy stojące na ulicy, ich monstrualne rozmiary
wywołują uśmiechy. Wejdźmy jednak do środka, a zmienimy zdanie. Czujemy się
wygodnie, mamy dużo miejsca. Siadamy za kierownicą, ruszamy. Prowadzenie
„olbrzyma" nie sprawia trudności, choć wymaga krótkiego okresu
przyzwyczajenia.
Obsługujemy dwa pedały: przyspiesznika i bardzo szeroki pedał hamulca.
Kierownica ze wspomaganiem obraca się bardzo lekko, ale promień skrętu
Bonneyille wynosi 14,4 m, o tym trzeba pamiętać, jak również i o tym. że
przy tych wymiarach pojazdu występuje już wyraźnie „zachodzenie" tyłem.
Ostatnio słyszy się, że w Stanach Zjednoczonych zaczynają pojawiać się małe
samochody rodzimej produkcji. Czy nastąpi zmierzch „krążowników szos"?
Chyba nie. Te mniejsze pojazdy potrzebne są do jazdy miejskiej, natomiast
na dalsze (rodzinne) wyjazdy, ygodny „krążownik" szos jest niezastąpiony.
Tym bardziej że najtańszym środkiem komunikacji w Stanach Zjednoczonych
jest samochód osobowy. Od kilku lat konstruktorzy amerykańskich samochodów
muszą przestrzegać surowych zarządzeń dotyczących bezpieczeństwa
konstrukcji. Takie elementy, jak łatwo odkształcająca się w razie zderzenia
przednia i tylna część pojazdu przy usztywnionej części pasażerskiej,
skracające się kolumny kierownicze, zagłówki przy oparciach siedzeń, nie
mówiąc już o pasach bezpieczeństwa, to zaledwie kilka z niewielu przykładów
bezpiecznych rozwiązań konstrukcyjnych.
Pontiac Bonneville jest luksusowym wozem, wyposażonym we wszystkie
urządzenia ułatwiające użytkowanie samochodu, jak np. elektrycznie
przesuwane siedzenia, elektrycznie podnoszone szyby itp. Urządzenia te
zajmują jednak miejsce i zwiększają masę pojazdu. Nic dziwnego, że
samochody amerykańskie są duże i ciężkie. Samo tylko urządzenie
klimatyzacyjne w wozie 8onneville ma masę 55 kg.
Różnorodność odmian typów jednego modelu samochodu jest dla Europejczyka
zaskakująca. Bonneville wykonywany jest w 5 wersjach nadwoziowych z 6
odmianami 8-cylindrowego silnika i z trzema różnymi skrzynkami
przekładniowymi. Konstrukcja 6 odmian silnika jest wspólna.
Dwa rzędy cylindrów ustawione są do siebie pod kątem 90°. Pomiędzy
cylindrami biegnie kuty górny wałek rozrządu sterujący zaworami. Wal
korbowy podparty jest na 5 łożyskach. Różnice między silnikami to nie tylko
różne średnice cylindrów i stopnie sprężania, ale i różne gaźniki. Stosuje
się dwa rodzaje opadowych gaźników typu Ro-chester: dwu- i
czterogardzielowe.
Dynamika pojazdów jest wysoka Pontiac z silnikiem o mocy 294 KM (SAE)
osiąga prędkość od O do 60 mil/h, czyli O—96 km/h w 10,3 s. Najszybsza
odmiana Bonneville z silnikiem o mocy aż 375 KM (SAE) osiąga prędkość
maksymalną w granicach 210—215 km/h.
Ramowa konstrukcja pozwala na częste zmiany nadwozia. W Stanach
Zjednoczonych wytwórnie corocznie zmieniają jeśli nie cale nadwozie, to
jego poszczególne partie. Dlatego obok nazwy modelu podaje się zawsze rok
budowy. Opisany Bonneville to model 1970.
Zdzisław Podbielski
Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... coupe, metalowe,
mocowane do ramy nośnej
Ilość miejsc ..................................... 6
Ilość drzwi ...................................... 2
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 5705 / 2030 / 1370 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 2053 kg
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... / kg
Zawieszenie przednie ............................. trójkątne wahacze
poprzeczne, sprężyny śrubowe, stabilizator
Zawieszenie tylne ................................ oś sztywna, układ 4
wahaczy - 2 dolne podłużne, górne skośne, sprężyny śrubowe i amortyzatory
teleskopowe
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. tarczowe, z samoczynną
regulacją luzu
Hamulce tyle ..................................... bębnowe z samoczynną
regulacją luzu
Ogumienie ........................................ H78-15"
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. 3 biegowa, mechaniczna
lub automatyczna "Turbo Hydro-Matic"
Przełożenie przekładni głównej ...................
Pojemność silnika ................................ 6558 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ V8 (90 st. rozchylenia)
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 104,70 x 95,25 mm
Typ silnika ...................................... 4-suwowy, ustawiony z
przodu
Stopień sprężania ................................ 10:1
Ilość zaworów/cyl. ...............................
Moc/obr .......................................... 294 KM przy 4600 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy obr/min
Paliwo ...........................................
Prędkość max ..................................... 195-200 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 16-21 l/100km