Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 1/1973 <http://www.mt.com.pl>
Dział „Poznajemy samochody" tym razem w większej objętości! Przyczyna jest
szczególna — uruchomienie seryjnej produkcji nowego polskiego samochodu.
Polski Fiat 126p otrzymał ważne zadanie zmotoryzowania Polski. Czy
rzeczywiście spełni oczekiwania i stanie się „samochodem dla Ciebie"?
Odpowiedź padnie już za parę lat, gdy bielsko-tyski kombinat samochodowy
zacznie produkować dziesiątki tysięcy wozów rocznie. Popularność
licencyjnego Fiata, 126p będzie zależała od ceny sprzedaży, kosztów
eksploatacji i związanej z nimi konstrukcji samochodu. Cenę już znamy,
ustalona została na 69 tyś. zł. Nie jest to niska cena, jednak opracowano
system przedpłat, który ułatwi zgromadzenie pieniędzy na zakup samochodu. O
formie
sprzedaży samochodu informowała prasa codzienna, my zajmiemy się, jak
zwykle, samym samochodem.
W nrze 8/72 MT przedstawiliśmy samochód włoski, Fiat 500, który jest
poprzednikiem i konstrukcją wyjściową Fiata 126, a więc i naszego wozu
małolitrażowego.
Produkowana od 1957 ., r. „pięćsetka" zmotoryzowała Włochy, jest
nieodłączną częcią krajobrazu włoskich dróg. Teraz przyszła kolej na
następcę.
Pierwszy pokaz Polskiego Fiata 126p odbył się 9 listopada 1972 r. w
Warszawie, a więc w okresie trwania salonu samochodowego w Turynie, gdzie
po raz pierwszy publicznie pokazano Fiat 126. Równoczesna prezentacja tych
samochodów ma swoją wymowę i podkreśla udaną współpracę pomiędzy Fiatem a
polskim przemysłem motoryzacyjnym.
Zarówno we Włoszech, jak i w Polsce oczekiwano z niecierpliwością
zapowiadanego już wcześniej pojazdu. Fiat 126 i jego polska wersja różniąca
się tylko oznaczeniem zostały dobrze przyjęte. Nie ma sprzecznych zdań,
wszystkim podoba się ładna, nowoczesna sylwetka samochodu. Linia zewnętrzna
Fiata 126 przypomina większy model — Fiat 127, z którego, na szczęście, nie
skopiowano wznoszącej się ku tyłowi wozu dolnej krawędzi okien bocznych.
Widoczność do tyłu jest lepsza w Fiacie 126,. Dwa modele Fiatów — 127 i 126
mają jednakowe przednie światła kierunkowskazów, reflektory, kasetowe
klamki drzwi, korek wlewu paliwa.
W porównaniu z „pięćsetką" Fiat 126 ma nie zmieniony rozstaw osi 1840 mm i
jest od niej dłuższy zaledwie o 29 mm. Choć szerokość zewnętrzna Fiata 126
jest większa od szerokości Fiata 500 o 57 mm, to szerokość wnętrza jest ta
sama, te same są fotele przednie. Niestety, szerokość tylnej kanapy jest
mniejsza o 50 mm w Fiacie 126 i wynosi 1150 mm. Za to osoby siedzące z tyłu
w Fiacie 126 nie muszą pochylać głów, mogą siedzieć wyprostowane.
Wykończenie wnętrza, jego wyposażenie oraz rozmieszczenie urządzeń
sterowania pojazdem powodują, że jazda samochodem jest przyjemna. Cała
deska rozdzielcza została wyłożona miękką, czarną wykładziną, kołowe
wskaźniki osłonięte są daszkiem chroniącym przed odblaskami. Bardzo wygodne
są przednie fotele. Można regulować ich ustawienie wzdłuż nadwozia oraz
pochylanie oparcia aż do położenia poziomego. Pozycja kierowcy nie jest
jednak wygodna: wnęka na koło znajdująca się tuż przy pedale sprzęgła nie
pozwala na swobodne ustawienie lewej nogi.
Po przejażdżce Polskim Fiatem 126p można stwierdzić, że trudno znaleźć
drugi samochód o tak dużej zwrotności — średnica zawracania wynosi tylko
8,6 m. Fiat 126/126p jest bardzo posłuszny woli kierowcy, wystarczy ok. 3
obrotów kołem kierownicy dla wykonania pełnego skrętu i jazdy w przeciwnym
kierunku. Sterowanie pojazdem nie tylko jest łatwe, ale sprawia dużo
przyjemności. Synchronizowane 3 najwyższe przekładnie ułatwiają włączanie
biegów. Dobra jest dynamika pojazdu. Obciążony dwiema osobami PF 126p
osiągnął prędkość 60 km/h w 9 s. a 80 km/h w ok, 20 s.
Nie dokonywaliśmy pomiarów hałaśliwości pojazdu, gdyż do tego celu
potrzebna jest skomplikowana aparatura, ale możemy stwierdzić, że poziom
hałasu wytwarzanego przez chłodzony powietrzem silnik nie przeszkadza w
prowadzeniu w czasie jazdy rozmowy półgłosem. Możemy także stwierdzić, że
wygodą jazdy, wynikającą z rodzaju zawieszenia, Fiat 126p przewyższa
znacznie samochody Syrena i Trabant
Małe wymiary zewnętrzne pojazdu nie mogą zapewniać dużej przestrzeni
użytecznej, a w tym dużego pomieszczenia na bagaż. Przedni bagażnik Fiata
126/126p jest co prawda większy niż bagażnik Fiata 500, gdyż zbiornik
paliwa przeniesiono z komory bagażowej pod tylne siedzenie, to jednak jego
objętość wynosi tylko ok. 100 dcm3. Można umocować bagażnik na dachu
samochodu, ale i to nie rozwiązuje całkowicie problemu wyjazdu np.
urlopowego 4 dorosłych osób z bagażem. Rozwiązaniem w tym przypadku jest
przyczepa kempingowa.
W tym małym pojeździe dużo uwagi zwrócono na bezpieczeństwo konstrukcji.
Oprócz zastosowania wymienionej już miękkiej wykładziny deski rozdzielczej,
wnętrze wozu nie ma żadnych wystających części. Kolumna kierownicy jest
dzielona i łatwo ulega „łamaniu" w razie wypadku. Kabina pasażerska jest
sztywna, wzmocniono płytę podłogową, ściany boczne wraz ze słupkami
okiennymi oraz przegrodę czołową i ścianę tylną kabiny. Przednia i tylna
część nadwozia łatwiej ulegają zniekształceniu i pochłaniają energie
zderzenia. W bezpiecznym miejscu ulokowano zbiornik paliwa (z lewej strony
pod tylnym siedzeniem), a hamulce mają dwa obwody z rozdziałem na przednie
i tylne koła.
Silnik PF 126p to znana już jednostka napędowa Fiata 500 (patrz MT 8/72),
jest chłodzony powietrzem. Cylindry wykonane są z żeliwa, natomiast głowica
i skrzynia korbowa odlane są ze stopu lekkiego. Ponieważ dwa tłoki
poruszają się jednocześnie w górę i w dół, odlany z żeliwa sferoidalnego
wał korbowy podparty na dwóch łożyskach ma w połowie swej długości
przeciwciężar, który równoważy pracę układu korbowego. Zwiększoną pojemność
skokową silnika z 500 do 600 cm3 uzyskano przez powiększenie średnicy
cylindra z 67 do 73.5 mm. Jednostka napędowa Fiata 500 wykazywała dużą
niezawodność i trwałość w eksploatacji, należy się wiec spodziewać, że nasz
samochód małolitrażowy będzie miał dobry silnik.
Dobre jest zabezpieczenie antykorozyjne pojazdu — płyty podłogowej i całego
nadwozia.
Czynności obsługowe sprowadzają się do smarowania 2 punktów — sworzni
zwrotnic kół — co 10 tyś. km przebiegu. Również co 10 tyś. km należy
wymieniać olej w silniku, a co 30 tyś. km w skrzyni biegów i przekładni
głównej. Jeżeli do tego uwzględnimy małe zużycie paliwa, to koszt
eksploatacji Polskiego Fiata 126p będzie naprawdę niski.
Zarzuty stawiane PF 126p, że za makt w nim miejsca dla 2 osób dorosłych na
tylnym siedzeniu oraz za małe jest pomieszczenie bagażowe, nie są słuszne,
ponieważ pojazd w swoim założeniu jest maty i trudno od niego wymagać
takiej przestrzeni użytecznej jak w PF 12Sp.
Dostrzegliśmy natomiast inne wady, które można łatwo usunąć, są to: brak
zamknięcia na kluczyk pokrywy silnika i korka wlewu paliwa. Spodziewamy
się, że w seryjnej produkcji bielska wytwórnia usunie te wady w naszych
samochodach.
Zdzisław Podbielski
Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... samonośne, metalowe
Ilość miejsc ..................................... 4
Ilość drzwi ...................................... 2
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 3054 / 1377 / 1335 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 580 kg
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. 100 l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... / kg
Zawieszenie przednie ............................. poprzeczny resor
piórowy, wahacze poprzeczne, amortyzatory teleskopowe
Zawieszenie tylne ................................ wahacze wzdłużne,
sprężyny śrubowe, amortyzatory teleskopowe
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. bębnowe
Hamulce tyle ..................................... bębnowe, hamulec ręczny
mechaniczny na koła tylne
Ogumienie ........................................ 135 SR-12 radialne
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. M4 (2,3 i 4 bieg
synchronizowane)
Przełożenie przekładni głównej ...................
Pojemność silnika ................................ 594 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ R2
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 73,5 x 70 mm
Typ silnika ...................................... 4-suwowy, chłodzony
powietrzem, umieszcznony z tyłu
Stopień sprężania ................................ 7,5:1
Ilość zaworów/cyl. ...............................
Moc/obr .......................................... 23 KM przy 4800 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy obr/min
Paliwo ...........................................
Prędkość max ..................................... 105 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 6 l/100km