Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 3/1969 <http://www.mt.com.pl>
Z kilkudziesięciu marek samochodów osobowych wchodzących w skład trzech
największych koncernów motoryzacyjnych USA wybraliśmy Oldsmobile Toronado.
Olds, jako jedna z pierwszych firm, została włączona w 1908 r. do
największego obecnie koncernu samochodowego na świecie — General Motors
Corporation. Oprócz Oldsmobile w skład GMC wchodzą cztery znane firmy USA:
Buick, Cadillac. Chevrolet, Pontiac oraz firmy europejskie i australijskie.
Oltsmobile Toronado wybraliśmy nie tylko dlatego, że jest produkowany przez
jedną z najstarszych firm USA, założoną w 1897 roku. Jest to najciekawszy
samochód amerykański z racji zastosowania ciekawego konstrukcyjnie układu
napędowego na przednie koła.
Kiedy Tpronado wprowadzono w 1966 roku do seryjnej produkcji, upadło
twierdzenie wielu specjalistów, że przedni napęd można stosować w
samochodach najwyżej do 2 litrów pojemności skoku silnika. Aby obalić te
twierdzenia, Amerykanie pracowali nad nową konstrukcją 10 lat, często
rozwiązując problemy przy pomocy maszyn matematycznych.
Po prawie 30-letniej przerwie ukazał się na rynku USA drugi samochód z
napędem przednim rodzimej produkcji z silnikiem o pojemności 7 litrów!
Pierwszym wozem USA z takim napędem był Ford produkowany do 1937 r.
Silnik Toronado przesunięty jest w prawo od osi podłużnej pojazdu. Po lewej
stronie silnika znajduje się układ przeniesienia napędu. Samochód
wyposażono w przekładnię automatyczną Hydromatic. Praca automatycznego
układu przeniesienia napędu polega na tym, że połączona z wałem korbowym
silnika przekładnia hydrokinetyczna, działająca na zasadzie wykorzystania
kinetycznej energii cieczy, przenosi napęd na planetarną skrzynkę biegów.
Ponieważ automatyczna skrzynka biegów i mechanizm różnicowy ustawione są
obok silnika, przeniesienie napędu z przekładni hydrokinetycz-nej na
przekładnię planetarną odbywa się za pomocą łańcucha zębatego szerokości 5
cm.
Planetarny mechanizm różnicowy składa się z zespołów kół walcowych i
przekazuje moment obrotowy na półosie o nierównej długości. Nierówna
długość półosi wynika z przesunięcia silnika w prawo.
Duże powodzenie samochodu Toronado na rynku amerykańskim skłoniło koncern
GM do wprowadzenia przedniego napędu w wozie Cadillac Eldorado. Oprócz
przedniego napędu Eldorado ma jeszcze identyczne jak Toronado zawieszenie
tylne.
Oldsmobile Toronado natęży do dużj grupy amerykańskich samochodów o
sportowej sylwetce nadwozia typu coupś. Charakterystyczną cechą zewnętrzną
tej grupy samochodów są chowane reflektory. Toronado ma ich 4, po dwa z
każdej strony.
Wnętrze pojazdu, podobnie jak wszystkich samochodów amerykańskich, jest
obszerne, zapewnia duży komfort jazdy. Brak biegnącego wzdłuż tunelu wału
napędowego sprawia, że w samochodzie może łatwo zmieścić się 6 osób. Ze
względu na 2-drzwiowe nadwozie, przednie fotele są odchylane, ale tworzą
jednolitą całość ze wstawką środkową, zapewniając miejsce dla 3 osób.
Napęd na przednie koła oraz duży ciężar pojazdu, z którego 60 proc.
przypada na oś przednią, utrudniają sterowanie, dlatego Oldsmobile ma
urządzenie wspomagające układ kierowniczy. Kielichowa kierownica jest
bezpieczna — skraca się teleskopowo w momencie silnego uderzenia. Odległość
koła kierownicy od siedzenia można regulować podnosząc koło kierownicy „do
góry" lub opuszczając „do dołu", zależnie od wzrostu kierowcy.
Dynamika i duży komfort jazdy to dodatnie cechy amerykańskich samochodów.
Choć Toronado nie wyróżnia się wśród nich osiągami, trudno go porównywać z
wozami europejskimi. Prędkość 0—100 km/h Toronado uzyskuje w 9,5 s.
Samochód odpowiada amerykańskim warunkom eksploatacji. W Europie naliczono
by mu szereg wad, jak: duże wymiary zewnętrzne, małą zwrotność (średn.
zawrac. 14,1 m), duże zużycie paliwa.
Zdzisław Podbielski
Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... coupe, mocowane do ramy
nośnej, metalowe
Ilość miejsc ..................................... 6
Ilość drzwi ...................................... 2
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 5360 / 1995 / 1340 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 2040 kg (+55 kg
urządzenia klimatyzacyjne)
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... / kg
Zawieszenie przednie ............................. wahacze poprzeczne,
amortyzatory teleskopowe, podłużne drążki pracujące na skręcanie
Zawieszenie tylne ................................ jednopiórowe resory, 4
amortyzatory teleskopowe po 2 z jednej strony (jeden amortyzator ustawiony
pionowo, drugi poziomo)
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. bębnowe (na życzenie
tarczowe)
Hamulce tyle ..................................... bębnowe
Ogumienie ........................................ 8,85-15" (wzmocnione 4
przekładkami nylonowymi)
Napęd ............................................ na koła przednie
Skrzynia biegów .................................. A3 (hydromatic)
Przełożenie przekładni głównej ...................
Pojemność silnika ................................ 6965 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ V8
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 104,78 x 100,97 mm
Typ silnika ...................................... 4-suwowy, ustawiony z
przodu pojazdu, kąt rozwarcia cylindrów - 90 st.
Stopień sprężania ................................ 10,5:1
Ilość zaworów/cyl. ...............................
Moc/obr .......................................... 390 KM przy 4800 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy obr/min
Paliwo ...........................................
Prędkość max ..................................... 205 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... 9,5 s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 18-25 l/100km