Fotki:

Fiat X 1/9
Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 9/1974 <http://www.mt.com.pl>

Dwumiejscowe samochody sportowe, charakteryzują się zazwyczaj wysokimi
właściwościami dynamicznymi i nie mniej wysoką ceną sprzedaży.
Oprócz takich wozów, jak np. Maserati Bora czy Lamborghini Countach,
budowane są jednak i tańsze samochody 2-miejscowe. Do najtańszych tego typu
wozów należą MGB Roadster i Fiat X 1/9, lecz mimo to cena tych pojazdów
równa się w przybliżeniu cenie Fiata 132.
Fiat X 1/9 zasługuje na uwagę przede wszystkim ze względów technicznych.
Jest to interesująca konstrukcja. O oryginalności tego wozu świadczy już
jego wygląd. Linia nadwozia w kształcie klina jest bardzo korzystna pod
względem aerodynamicznym i bardzo nowoczesna. Trudno się dziwić, skoro
nadwozie opracowała słynna firma Bertone. Opracowanie tak niskiego nadwozia
było możliwe ze względu na nietypowe, ale bardzo modne rozmieszczenie
układu napędowego. Cały zespół napędowy Fiata X 1/9 mieści się bowiem tuz
przed osią tylną, "centralnie". Zajmuje on mniej miejsca, niż to jest
potrzebne dla przewozu 2 osób na tylnym siedzeniu.
Do budowy nadwozia użyto dużo tworzywa sztucznego, z którego wykonany jest
m.in. dach samochodu. Dach można łatwo zdejmować i chować w bagażniku
przednim. Aby zabezpieczyć jadących przed skutkami przewrócenia się
samochodu na dach, pojazd ma bardzo sztywne obramowanie okna tylnego.
Pomimo szerokich słupków tylnego okna widoczność do tylu jest bardzo dobra.
Przecież szybę tylną mamy tuż za plecami i wewnętrzne lusterko wsteczne
zupełnie wystarcza. Widoczność do przodu jest wprost doskonała — mało jest
samochodów seryjnych o tak nisko opadającej masce przed niej
Prowadzenie Fiata X 1/9 może sprawiać tylko przyjemność. Ułatwia je dobrze
przemyślane rozmieszczenie wygodnego fotela z podgłówkami, urządzeń
sterowania i wskaźników. Dynamika jest wysoka. Fiat X 1/9, obciążony przez
dwie osoby, rozpędza się do 100 krn/h w 12,4 s. Jest to wartość nieco
gorsza od opisywanego w „MT" 6/73 Fiata 128 Coupe 1300. Za to prędkość
maksymalna Fiata X 1/9 jest wyższa ze względu na zmniejszające przełożenie
4 biegu (0,959:1) i mniejsze opory powietrza, wywoływane przez nadwozie.
Silnik Fiata X 1/9, razem z mechanizmami przeniesienia napędu, pochodzi ze
wspomnianego modelu Fiata 128 Coupe 1300. Mechanizmy te ustawione są
również poprzecznie, ale z tylu, przed osią tylną. Pomiędzy silnikiem a
fotelami jadących, w wydzie lonym przedziale, znajdują się pionowo
ustawione: koło zapasowe i 48-litrowy zbiornik paliwa. Dostęp do koła zapa
sowego jest bardzo tatwy po odchyleniu oparcia fotela pasażera.
Z innych rozwiązań technicznych Fiata X 1/9 warto jeszcze wymienić: chowane
reflektory przednie, bardzo niską, ale szeroką chłodnicę silnika, ustawioną
z przodu wozu (silnik z tyiu!) oraz bardzo dobre ogrzewanie i
przewietrzanie wnętrza nadwozia. Fiat X 1/9 wyposażony jest w dwie komory
bagażowe, z przodu i z tyłu za silnikiem, mają one pojemność 125 + 155 =
280 dm3. Jest to wy starczająca ilość miejsca na bagaże dwóch osób, dla
których przeznaczony jest ten samochód. Zresztą ciężar, użyteczny pojazdu
wynosi zaledwie 200 kG, czyli 2 osoby i 50 kG bagażu.

Zdzisław Podbielski



Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... coupe, samonośne
Ilość miejsc ..................................... 2
Ilość drzwi ...................................... 2
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 3830 / 1570 / 1170 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 800 kg
Masa dopuszczalna ................................ 1000 kg
Pojemność bagażnika .............................. 280 l (dm3) (125+155)
Ładowność ........................................ 200 kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... /  kg
Zawieszenie przednie ............................. zwrotnice kolumnowe ze
sprężynami śrubowymi, wachacze poprzeczne i skośne drążki reakcyjne
Zawieszenie tylne ................................ kolumny amortyzatorów
teleskopowych ze sprężynami śrubowymi, wahacze skośne o szerokim rozstawie
ramion
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. tarczowe
Hamulce tyle ..................................... tarczowe, hamulec ręczny
mechaniczny na koła tylne
Ogumienie ........................................ 145 HR 13" (radialne)
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. M4 (synchronizowana)
Przełożenie przekładni głównej ................... 
Pojemność silnika ................................ 1290 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ R4
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 86 x 55,5 mm
Typ silnika ...................................... 4-suwowy, ustawiony
poprzecznie tuż przed osią tylną
Stopień sprężania ................................ 8,9:1
Ilość zaworów/cyl. ............................... 
Moc/obr .......................................... 75 KM przy 6600 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy   obr/min
Paliwo ........................................... 
Prędkość max ..................................... 170 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... 12,4 s
Objętość zbiornika paliwa ........................ 48 l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 8 l/100km