Autor: Zdzisław Podbielski <>
Źródło: Młody Technik 5/1971 <http://www.mt.com.pl>
Wioska wytwórnia FIAT stała się nam bliższa, po podpisaniu umowy
licencyjnej na produkcję „Polskiego Fiata". W naszym dziale
przedstawialiśmy już samochody tej wytwórni. Ponieważ niedawno opisywaliśmy
„Autobianchi A 112", której konstrukcja powstała w oparciu o „Fiata 128" —
teraz przedstawimy właśnie ten pojazd. „Fiat 128" wywołał dużą sensację w
świecie motoryzacyjnym jako pierwszy fiatowski samochód osobowy z napędem
przednim. Pojazd okazał się udaną konstrukcją, a dziennikarze wybrali go
jako samochód roku 1969. Głównymi zaletami „Fiata 128" są: duża przestrzeń
użyteczna przy małych wymiarach zewnętrznych i ekonomiczna eksploatacja
przy dobrych własnościach dynamicznych.
Produkcję samochodu rozpoczęto w marcu 1969 r. Wypełnił on lukę w gamie
produkcyjnej turyńskich pojazdów. Zastąpił wycofany w 1968 r. z produkcji
model 1100 R, którego układ napędowy był klasyczny, wywodził się z modelu
508 (ten sam model 508 był produkowany w Polsce przed wojną na licencji).
Silnik „Fiata 128" jest zblokowany razem ze skrzynią biegów i przekładnią
główną w jedną całość. Układ poszczególnych zespołów przeniesienia napędu
jest identyczny jak w A-112, identycznie jest ustawiony silnik i chłodnica.
Ponieważ „Fiat 128" jest większym samochodem od A 112, inaczej zostało w
nim umieszczone koło zapasowe i zbiornik paliwa. Kolo zapasowe w „Fiacie
128" zmieściło się pod maską silnika (w A-112 musiało powędrować pod
bagażnik), natomiast zbiornik paliwa „Fiata 128" umieszczony jest pod
bagażnikiem (w A 112 pod siedzeniem tylnym).
Zawieszenie kół w obu samochodach jest również identyczne: z przodu i z
tylu na kolumnach typu Mc Pherson. Silnik samochodu „Fiat 128" ma mało
części wykonanych metodą kucia. Podstawowe elementy, jak kadłub silnika,
wał korbowy, a nawet korbowody są odlewane z żeliwa, natomiast głowica
odlana jest ze stopu lekkiego. Wałek rozrządu znajduje się w głowicy i
napędzany jest paskiem zębatym. Osłona przeniesienia napędu wałka rozrządu
wykonana jest z tworzywa sztucznego.
Nadwozie „Fiata 128" swoim wyposażeniem wewnętrznym przypomina „Polski Fiat
125P". Te same są obicia tapicerskie bocznych ścian i sufitu, klamki,
podłokietniki. korbki mechanizmu podnoszenia szyb, fotele (z wyjątkiem
oparć, które są cieńsze) i ich regulacja. W tym podobieństwie wnętrza
nadwozi obydwu samochodów rzuca się w oczy brak tunelu wału napędowego
biegnącego wzdłuż nadwozia w „PF-125P". Dlatego wydaje się, że wnętrze
„Fiata 128" jest obszerniejsze. Rozmieszczenie wskaźników i przełączników
na desce rozdzielczej „Fiata 128" jest zupełnie inne niż w naszym „Fiacie",
choć cięgna i kontrolki świetlne są te same. Podobieństwo poszczególnych
części wyposażenia wnętrza nadwozia pomiędzy „Fiatem 128" a naszym „Fiatem
125P" wynika stąd, że samochody te należą do jednej grupy modeli serii
„120" o daleko posuniętej unifikacji. Pełna zamienność niektórych detali
została zapewniona w produkowanych przez FIATA modelach: 124, 124S, 125,
125S. 128 oraz w naszym 125P i radzieckim WAZ-ie. „Fiat 128" budowany jest
w 3 wersjach nadwoziowych: jako dwu- i czterodrzwiowy sedan oraz w wersji
kombi.
Pomimo tego, że „Fiat 128" jest samochodem wyższej klasy niż jego młodsza
siostra „Autobianchi A 112", rozpędza się od O do 80 km/h dłużej, bo w 10,7
s („A 112" w 9,0 s).
Zdzisław Podbielski
Dane techniczne:
Typ nadwozia ..................................... sedan, samonośne
Ilość miejsc ..................................... 5
Ilość drzwi ...................................... 2 lub 4
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 3856 / 1590 / 1420 mm
Rozstaw kół ...................................... mm
Rozstaw osi ...................................... mm
Masa własna ...................................... 805 kg (4-dzwiowy)
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... / kg
Zawieszenie przednie ............................. zwrotnice kolumnowe ze
sprężynami śrubowymi, stabilizator skrętu
Zawieszenie tylne ................................ trójkątne wahacze
poprzeczne, amortyzatory teleskopowe, 2-piórowy szeroki resor poprzeczny
Prześwit ......................................... mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie ................................. tarczowe
Hamulce tyle ..................................... bębnowe z regulatorem
siły hamowania, hamulec ręczny działa na koła tylne
Ogumienie ........................................ 145 SR 13"
Napęd ............................................ na koła przednie
Skrzynia biegów .................................. M4
Przełożenie przekładni głównej ...................
Pojemność silnika ................................ 1116 cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ R4
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... 80 x 55,5 mm
Typ silnika ...................................... 4-suwowy, ustawiony
poprzecznie z przodu
Stopień sprężania ................................ 8,8:1
Ilość zaworów/cyl. ...............................
Moc/obr .......................................... 55 KM przy 6000 obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy obr/min
Paliwo ...........................................
Prędkość max ..................................... 135 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ................................... 8,2 l/100km