Autor: Mgr inż. Andrzej Moldenhawer <>
Źródło: Młody Technik 8/1975 <http://www.mt.com.pl>
Polski przemysł ciągnikowy produkuje wiele różnych ciągników — od małych,
dwukołowych „Dzików" aż do największego, uniwersalnego „Ursusa C-385".
Bez ciągników niemożliwy jest rozwój mechanizacji .rolnictwa. Spełniają one
rolę nie tylko holownika narzędzi wzruszających ziemię, siejących,
pielęgnujących i koszących rośliny, ale również ruchomych źródeł napędu
maszyn stacjonarnych. Ciągniki bowiem wyposażone są w wałki odbioru mocy
przenoszące napęd na takie maszyny jak: młockarnie, sieczkarnie, pompy,
piły, przenośniki.
Ponieważ rolnictwo polskie potrzebować będzie coraz większej liczby tych
podstawowych maszyn, więc postanowiliśmy zaznajomić czytelników z
konstrukcją ciągnika właśnie na przykładzie nowoczesnego „Ursusa C-385".
W bieżącym numerze na ostatniej stronicy okładki przedstawiamy schemat
budowy całego ciągnika, w następnych pokażemy w szczegółach silnik,
sprzęgło, wzmacniacz momentu siły, podnośnik hydrauliczny i inne ciekawsze
elementy charakterystyczne dla nowoczesnych ciągników.
Uniwersalny ciągnik Ursus C-385, przeznaczony jest do współpracy z
narzędziami i maszynami w rolnictwie, transporcie, budownictwie przemyśle.
Silnik o mocy 75 KM oraz skrzynka przekładniowa z 8 biegami do przodu i 4
do tyłu, z możliwo ścią podwojenia tych biegów przez zastosowanie
wzmacniacza momentu siły zapew niają ekonomiczną pracę ciąg nika w każdych
warunkach glebowych i terenowych W zależności od rodzaju pracy, jaką
ciągnik wykonuje, i podłoża, po którym jedzie, trzeba dobierać odpowiednią
prędkość obrotu tylnych kół,
stąd też podstawowym ze społem w ciągniku jest skrzynia biegów. W
samochodzie skrzynia biegów stanowi jeden z kilku zespołów znajdujących się
pomiędzy silnikiem a tylnymi kołami. W ciągniku zaś, można powiedzieć, ze
do skrzyni biegów, która również stanowi jego ramę, doczepione są z przodu
2 małe koła i silnik, a z tylu tylny most i dwa olbrzymie koła. Do kół tych
zresztą, chcąc zwiększyć siłę uciągu, wlewa się często wodę wypełniającą
dętki zamiast powietrza.
Źródło napędu ciągnika stanowi silnik Z-750. Jest to typowy nowoczesny,
chłodzony wodą, 4-cylindrowy silnik wysokoprężny, z wtryskiem bezpośrednim
paliwa, którego zużycie przy mocy maksymalnej wynosi 185 g/KM na godzinę.
Moment obrotowy wytworzony przez tłoki naciskające na korbowody przenoszony
jest z silnika na sprzęgło ste rowane hydraulicznie. Sprzęgło jednotarczowe
jest typu ciernego, tzn. suche. Ze sprzęgła moment ten, w zależności od
czynności wykonywanej przez ciągnik, przenosi się albo przez jedną z ośmiu
kombinacji sprzężeń kół zębatych na mechanizm tylnego mostu i wówczas
ciągnik wykonuje pracę w czasie jazdy, albo tez od stojącego ciągnika
moment obrotowy przenoszony jest na wałek odbioru mocy znajdujący się w
tylnej części ciągnika. Wałek może się obracać z dwiema różnymi
prędkościami o-brotowymi, a różne maszyny mogą być przezeń napędzane
bezpośrednio lub przez koło pasowe. Istnieje również możliwość równoczesnej
jazdy ciągnika i napędzania maszyn towarzyszących. Taka sytuacja występuje
na przykład w czasie uprawy roli za pomocą glebogryzarek, przy napędzaniu
mechanizmów siewnika czy rozrzutnika obornika. Do sterowania odpowiednimi
przełożeniami służą dźwignie sterowania skrzyni biegów oraz wzmacniacza
momentu siły. Ponieważ wymiary skrzyni biegów w każdym ciągniku są bardzo
duże, a konieczność redukcji obrotów z 2200 obr/min wału korbowego silnika
do kilku obrotów na minutę tylnego koła, przy małych prędkościach stosuje
się dodatkowe przekładnie zwane zwolnicami, ustawione na drodze pomiędzy
mechanizmem różnicowym tylnego mostu a kołami
W czasie wykonywania podstawowych czynności rolniczych, np. orki, powinno
się móc podnosić lub opuszczać podwieszone do ciągni ka narzędzie robocze.
Czyn ność tę wykonuje siłownik hydrauliczny zasilany olejem pod wysokim
ciśnieniem z pompy napędzanej bezpośrednio z silnika Steruje się
podnośnikiem za pomocą dźwigni umieszczonej po prawej stronie kierowcy.
Specyficzną dla ciągników cechą konstrukcyjną jest możliwość zmiany
rozstawu kół przednich i tylnych, rozstawianych stopniowo co 75 mm w
granicach od 1350 do 1950 mm.
Na zakończenie niektóre dane ciągnika.
Prędkość jazdy na poszczególnych biegach do przodu przy obrotach
nominalnych silnika i ogumieniu 16,9/14— 34 mieści się w zakresie: 1 bieg —
2,37 km/h, 8 bieg — 24,68 km/h. W jeździe do tyłu ciągnik osiąga na 1
wsteczny bieg - 3,25 km/'h, na 4 wsteczny bieg — 11,57 km/h. Maksymalna
siła uciągu na suchym betonie wynosi 4200 kG. Wymiary ciągnika: rozstaw osi
— 2358 mm, prześwit — 420 mm, długość — 3945 mm. szerokość — 1930 mm,
wysokość ciągnika z kabiną — 2485 mm
Mgr inż. Andrzej Moldenhawer
Dane techniczne:
Typ nadwozia .....................................
Ilość miejsc ..................................... 1
Ilość drzwi ......................................
Wymiary (dł/szer/wys) ............................ 3945 / 1930 / 2485 (z
kabiną) mm
Rozstaw kół ...................................... 1350-1950 (regulowane)
mm
Rozstaw osi ...................................... 2358 mm
Masa własna ...................................... kg
Masa dopuszczalna ................................ kg
Pojemność bagażnika .............................. l (dm3)
Ładowność ........................................ kg
Masa przyczepy bez hamulaca/z hamulcem ........... / kg
Zawieszenie przednie .............................
Zawieszenie tylne ................................
Prześwit ......................................... 420 mm
Kąt natarcia ..................................... st.
Kąt rampowy ...................................... st.
Kąt zejścia ...................................... st.
Głębokość brodzenia .............................. mm
Hamulce przednie .................................
Hamulce tyle .....................................
Ogumienie ........................................ 16,9/14-34
Napęd ............................................ na koła tylne
Skrzynia biegów .................................. M (8 + 4)*2
Przełożenie przekładni głównej ...................
Pojemność silnika ................................ cm3
Układ/ilość cylindrów ............................ R4
Średnica cyl. x skok tłoka ....................... x mm
Typ silnika ...................................... wysokoprężny, Z-750, z
wtryskiem bezpośrednim
Stopień sprężania ................................ :1
Ilość zaworów/cyl. ...............................
Moc/obr .......................................... 75 KM przy obr/min
Moment/obr ....................................... Nm przy obr/min
Paliwo ........................................... olej napędowy
Prędkość max ..................................... 24,68 km/h
Przyspieszenie (0-100 km/h) ...................... s
Objętość zbiornika paliwa ........................ l (dm3)
Zużycie paliwa ...................................